باس لە دووبارە كردنەوەی دەرگای خۆكاندیدكردن دەكرێت؛ سەدر چۆن و كەی بەشداری هەڵبژاردن دەكات؟

سبەی

موقتەدا سەدر رێبەری رەوتی سەدر، بە ئەگەرەكانی گەڕانەوەی بۆ پرۆسەی سیاسی و توانای بەشداریكردنی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، رای گشتیی بەخۆیەوە سەرقاڵ كردووە، هەرچەندە دەرگای خۆكاندیكردن داخراوە.

دەنگوباسی دووبارە گەڕانەوەی سەدر بۆ گۆڕەپانی سیاسی عێراق و بەشداریكردنی لە هەڵبژاردن دوای ئەوە بەهێزبوو، كە بەشێك لە لایەنگرانی لە مەیدانی تەحریر خێمەیان لە ناوەڕاستی بەغداد هەڵدا، ئەمەش شوێنێكە بووەتە سیمبولی سەرهەڵدان و خۆپیشاندانە جەماوەرییەكان.

هەرچەندە ئێستا سەدر هیچ هەوڵێكی بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق دەستپێنەكردووە، چونكە دەرگای خۆكاندیكردن داخراوە لەلایەن كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەوە، بەڵام چاودێران وای بۆدەچن جارێكی دیكە دەرگای خۆكاندیدكردن دەكرێتەوە.

سودانی لەگەڵ کۆمسیۆن گفتوگۆ دەکات

بەوتەی چەند سەرچاوەیەكی حكومەتی عێراق، محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق، لەگەڵ بەرپرسانی كۆمسیۆن گفتوگۆی دەستپێكردووە بۆ دۆخێكی یاسایی بدۆزنەوە و كاتێكی نوێ دابنێن كە كەسی دیكە خۆیان كاندید بكەن، ئەمەش بە مانای هەلێكی دیكەیە بۆ موقتەدا سەدر تا بگەڕێتەوە بۆ بەشداریكردن لە هەڵبژاردن و دووبارە رۆڵ بینین لە سیاسەتی عێراقدا.

بەهۆی ئەو هەوڵەی سودانییەوە، زۆرێك لەناو چوارچێوەی هەماهەنگی گومانیان هەیە، كە سەرۆك وەزیران دەیەوێت جارێكی دیكە پۆستەكەی وەربگرێتەوە، بۆ ئەوەش دەیەوێت لەگەڵ رەوتی سەدر هاوپەیمانێتی بكات، بەڵام لایەنی دووەم هیچ گرەنتییەكی نەداوە.

لەوبارەیەوە، عەلی تەمیمی پسپۆڕی یاسایی بە "شەرقولئەوسەت" ی وتووە "دەسەڵاتەكانی سەرۆك وەزیران رێگەی ئەوەی پێدەدات داوا لە كۆمسیۆن بكات جارێكی دیكە دەرگای خۆكاندیدكردن بكاتەوە، وەك چۆن كۆمسیۆنیش مافی ئەوەی هەیە بەڵام بە چەند هۆكارێك".

سەدر هەڵوێستی روونی نییە

ئەیاد سەماوی، توێژەری سیاسییە، ئەو دەڵێت "هەلی سودانی بۆ دووبارە بوونەوە بە سەرۆك وەزیران تائاستێكی زۆرە، بەڵام پەیوەستە بە رێككەوتنی سیاسی و پشك پشكێنەی تائیفی و نەتەوەیی، كە ئێستا حوكمی وڵات دەكات".

ئەو دەنگۆ و هەواڵانە لەكاتێكدایە، تائێستا سەدر هەڵوێستێكی روونی نییە سەبارەت بە ئایندەی سیاسی خۆی، جگە لەو راگەیەندراوانەی كە دیدێكی ئاینییان هەڵگرتووە و لە تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان بوونەتە بابەتێك بۆ شیكردنەوە.

بۆچی مەیدانی تەحریر هەڵبژێردرا؟

موقتەدا سەدر لەگەڵ هاتنی مانگی موحەرەم بڕیاریدا خێمە لە مەیدانی تەحریر دابنرێت، هۆكاری هەڵبژاردنی ئەو شوێنەش بە وتەی ئیبراهیم جابری بەڕێوەبەری نوسینگەی رەوتی سەدر لە بەغداد "تەنها بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە ئەو شوێنە ناوەڕاستی بەغدادە".

چاودێران دەڵێن سیمبولیەتی شوێنەكە و سیاسیبوونی، وادەكات بتوانرێت خۆپیشاندانێك دروست بكرێت كە رەوتی سەدر بیجوڵێنێت و چەند هێزێكی دیكەش ببنە هاوپەیمانی، ئەمەش هاوكات دەبێت لەگەڵ هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنی حزبە ركابەرەكان كە خۆیان بۆ هەڵبژاردنی تشرینی دووەمی 2025 ئامادە دەكەن.

لە هەڵبژاردنی 2021، رەوتی سەدر توانی ببێتە هێزی یەكەم

لە هەڵبژاردنی 2021، رەوتی سەدر توانی ببێتە هێزی یەكەم و 73 كورسی بەدەست بهێنێت، پێش ئەوەی بەتەواوەتی لە پرۆسەكە بكشێتەوە، ئەمەش پاش بەكارهێنانی سێیەكی پەكخەر بوو لەلایەن چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان لەناو پەرلەمان، تا رێگری بكەن لە پێكهێنانی حكومەتی زۆرینە لەلایەن سەدر بە هاوپەیمانێتی چەند هێزێكی كورد و سوننە.

باس لە دواخستنی هەڵبژاردن دەکرێت

لەناو ئاستی باڵای حزبە شیعەكان، باس لەوەدەكرێت باشترە هەڵبژاردن دوابخرێت، ئەوەش بۆ ناڕوونی سیمای سیاسی عێراق و ناوچەكە دەگێڕدرێتەوە، بەتایبەت كە هێشتا ئاڵۆزیەكان لەنێوان ئێران و ئیسرائیل بەردەوامن، هەروەها ناكۆكی نێوان ئەمەریكا و ئێرانیش درێژەی هەیە.

ئەوەی گومانی لەبارەی ئەنجامدانی هەڵبژاردن دروستكردووە، كشانەوەی حەیدەر عەبادییە، بەوتەی مونتەزر ناسر نوسەر و رۆژنامەنوس، "كشانەوەی عەبادی شتێكی ئاسایی نییە، لەكاتێكدا یەكێكە لە پایەكانی پرۆسەی سیاسی و زۆرترین سیاسەتی كردووە، سەركردایەتی یەكێك لە حكومەتەكانی كردووە، هەموو هەڵبژاردنێكیش لە رێگەی لیست و هاوپەیمانێتییەوە بەشداری كردووە، بەتایبەتیش لەناو چوارچێوەی هەماهەنگی دەسەڵاتدار بووە".