ئەسعەد شەیبانی و ئیلهام ئەحمەد کۆبونەوە .. ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری و دیمەشق دەست بە دانوستان دەکەنەوە

سبەی

دانوستانەکانی نێوان ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی و حکومەتی کاتی دیمەشق دەست پێدەکاتەوە، کۆبونەوەیەکی نێوان ئیلهام ئەحمەد و ئەسعەد شەیبانی گرێگوێرەی ئاڵۆزییەکان دەکاتەوە.

بەپێی چەند سەرچاوەیەکی رۆژنامەوانی بڵاویان کردەوە، دوێنێ هەینی ئیلهام ئەحمەد هاوسەرۆکی پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی لە باکور و رۆژهەڵاتی سوریا لەگەڵ ئەسعەد شەیبانی وەزیری دەرەوەی حکومەتی کاتی سوریا کۆبونەتەوە بۆ گفتوگۆکردن لەسەر کێشە و خاڵە ناکۆکەکانی نێوان هەردوولا.

تەلەفزیۆنی سکای نیوزی عەرەبی بڵاوی کردەوە، کۆبونەوەکەی هەینی لە دیمەشق بەڕێوەچووە و هەردوولا رێککەوتوون دەست بە دانوستانەکانی نێوان هەردوولا بکرێتەوە بە بەشداریی هێزەکانی سوریای دیموکرات و بەنێوەندگیریی ئەمەریکا و فەرەنسا.

سەرچاوەکە ئاشکرای کردووە، کۆبونەوەکانی داهاتوویان لە دیمەشق یان باکور و رۆژهەڵاتی سوریا بەڕێوەدەچێت.

کۆبونەوەکەی ئەردەن و دەستپێکردنەوەی دانوستان

هەریەک لە ئاژانسەکانی هاوار و مێزۆپۆتامیا بڵاویان کردەوە رۆژی سێشەممەی رابردوو (26ـی ئابی 2025) شاندی ئیدارەی خۆسەری رۆژئاوای کوردستان و شاندی ئەمەریکا لە عەممانی پایتەختی ئوردن کۆبوونەتەوە.

ئەوە لە کاتێکدایە دەنگۆی ئەوە بڵاوکرابوویەوە کۆبوونەوەکە لە دیمەشقی پایتەختی سوریا ئەنجام دەدرێت.

لە کۆبوونەوەکەدا شاندی ئەمەریکا و ئیلهام ئەحمەد، هاوسەرۆکی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی بەرێوەبەرایەتیی خۆسەری باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا و مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سوریای دیموکرات تاوتوێی چۆنێتی جێبەجێکردنی ئەو ڕێککەوتنەیان کرد لە 10ـی ئادار ئیدارەی خۆسەر و  ئیدارەی کاتی سوریا واژوویان لەسەر کرد.

ئەندامانی شاندە ئەمریکییەکە پێکهاتبوون لە هەریەک لە سێناتۆر جین شاهین، ئەندامی باڵای لیژنەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی ئەنجومەنی پیران لە پارتی دیموکرات؛ جۆ ویڵسن، ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران لە پارتی کۆماری و تۆم باراک، نێردەی تایبەتی ئەمەریکا بۆ کاروباری سوریا.

بەگوێرەی ئەو زانیارییانەی لە هەژمارە فەرمییەکانی ئیدارەی خۆبەرێوەبەریی باکوور و رۆژهەڵاتی سوریادا بڵاوکراونەتەوە، لە کۆبوونەوەکەدا، پرۆسەی جێبەجێکردنی ئەو ڕێککەوتنە خرایە بەر باس کە لە 10ـی ئاداردا لە نێوان مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هەسەدە و ئەحمەد شەرع، سەرۆکی حکومەتی کاتی دیمەشقدا واژۆ لەسەر کرابوو.

لە کۆبوونەوەکەدا، سێناتۆری ئەمەریکی، جین شاهین، جارێکی دیکە جەختی لە پشتیوانیی واشنتن بۆ هەسەدە کردەوە و سەرنجی خستە سەر ڕۆڵی ستراتیژیی هەسەدە لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆردا.

شاندەکە لەگەڵ شەرعیش کۆبووەوە

شاندە ئەمریکییەکە، رۆژی پێشووتر لە دیمەشقی پایتەختی سوریا، لەگەڵ ئەحمەد شەرع سەرۆکی کاتی ئیدارەی سوریا کۆبووەوە. 

لە ڕاگەیەندراوێکدا سەبارەت بە کۆبوونەوەکە هاتبوو: "سێناتۆر شاهین جەختی لە گرنگیی پاراستنی مافی سورییەکان لە هەموو پێکهاتە نەتەوەیی و ئایینییەکان و گرنگیی گشتگیری (بەشداریپێکردنی هەمووان) لە بەڕێوەبردنی سوریادا کردەوە".

کۆبونەوەی نێوان عەبدی و شەرع

دوای کۆبونەوەی لەگەڵ وەفدێکی باڵای ئەمەریکا، بڕیاربوو مەزڵوم عەبدی بە ئامادەبوونی تۆم باراک، لەگەڵ ئەحمەد شەرع کۆبێتەوە.

بەپێی چەند سەرچاوەیەکی رۆژنامەوانی، بڕیاربوو مەڵوم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات رۆژی سێشەممە (26ـی ئابی 2025) بە ئامادەبوونی تۆم باراک نێردەی تایبەتی ئەمەریکا بۆ سوریا، لەگەڵ ئەحمەد شەرع سەرۆکی کاتی سوریا کۆببێتەوە.

لە کۆبونەوەکەدا شاندی دانوستانی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی باکور و رۆژهەڵاتی سوریا یاوەریی عەبدی بکەن و شاندێکی باڵای حکومەتی کاتی سوریاش ئامادەبن. بەڵام دواتر راگەیەندرا کە هیچ کۆبونەوەیەکی لەوشێوەیە بەڕێوەنەچووە و بڕیاری ئەنجامدانیشی نەدراوە.

رۆژنامەی فۆرێنت بڵاوی کردەوە، سیناتۆر جین شاهین بە یاوەریی جۆ وێڵسۆن و تۆم باراک لەگەڵ ئەحمەد شەرع و مەزڵوم عەبدی بە جیا کۆبونەتەوە، دواتر لەگەڵ نوێنەری ژمارەیەک لە پێکهاتە ئاینییەکان کۆبوەتەوە، لەیەکێک لە دێرەکانی مەسیحییەکان لە دیمەشق.

بەپێی راگەیەنراوەکە، جین شاهین ئەندامى شاندەکە پشتیوانى خۆى بۆ مەزڵوم عەبدى دوپاتکردووەتەوە.

جین شاهین جەختى لە گرنگی پاراستنی مافى سەرجەم پێکهاتەکانى سوریا کردەوە، لەگەڵ پێویستی سوریایەکی دیموکراسی کە تێیدا ڕێز لە مافەکانی هەموو سوریاییەکان بگیرێت.

رێککەوتنی 10ـی ئازار

رۆژى (10ـى ئازارى 2025) مەزڵوم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) و ئەحمەد شەرع سەرۆكی کاتی سوریا رێككەوتنێكی هەشت خاڵیان واژۆكرد، كە تێیدا جەخت لە تێكەڵكردنی دامەزراوە مەدەنی و سەربازییەكانی ئیدارەی خۆسەر لە گەڵ دیمەشق كراوەتەوە.

رێككەوتنەكە تایبەتە بە تێكەڵكردنی دامەزراوەكانی ئیدارەی خۆسەر لەگەڵ حكومەتی دیمەشق، راگەیاندنی ئاگربەست و مافەكانی كورد لە دەستور، ئەوەش بەپێی دەقی رێككەوتنەكە كە سەرۆكایەتی كۆماری سوریا بڵاویكردووەتەوە.

خاڵی یەكەمی رێككەوتنەكە تایبەتە بە گرەنتی مافی سەرجەم هاوڵاتییانی سوریا لە نوێنەرایەتی و بەشداریكردنیان لە پڕۆسەی سیاسی و سەرجەم دامەزراوەكانی دەوڵەت، خاڵی دووەمیش تاییەتە بەوەی كە مافە دەستورییەكانی كورد گرەنتی دەكرێت و كۆمەڵگەی كوردی كۆمەڵگەیەكی ڕەسەنە لە دەوڵەتی سوریا.

لەخاڵی سێیەمی رێككەوتنەكەدا، جەخت لە راگەیاندنی ئاگربەست لەسەرتاسەری سوریا كراوەتەوە. خاڵی چوارەمیش تایبەتە بە تێكەڵكردنی دامەزراوە سەربازی و مەدەنییەكانی ئیدارەی خۆسەر لەچوارچێوەی سوریا لەناویاندا دەروازە سنورییەكان و فڕۆكەخانە و كێڵگەكانی نەوت و غاز.

بەپێی خاڵی پێنجەمی رێككەوتنەكە، پێویستە گرەنتی گەڕانەوەی سەرجەم ئاوارەكان بكرێت بۆ ناوچەكانیان. هەروەها لەخاڵی شەشەمدا جەخت لە پاڵپشتیكردنی دەوڵەت كراوەتەوە بۆ بەرەنگاربوونەوەی پاشماوەكانی ئەسەد. خاڵی حەوتەمیش تایبەتە بە رەتكردنەوەی دابەشبوونی سوریا.

لەخاڵی هەشتەم و كۆتایی رێككەوتنەكەدا ئاماژە بەوەدراوە، كە لیژنە تایبەتمەندەكان پێویستە تا كۆتایی ئەمساڵ رێككەوتنەكە جێبەجێ بكەن.