کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان: تائێستا 647 کاندید لە کێبڕکێی هەڵبژاردن دوورخراونەتەوە

سبەی

کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان رەتی دەکاتەوە لەژێرفشاری سیاسیدا بێت بۆ دوورخستنەوە یان دووبارە گەڕاندنەوەی کاندیدەکان بۆ بەشداریی کردن لە کێبڕکێی هەڵبژاردن و ئاشکرای دەکات تائێستا 647 کاندید لە کێبڕکێی هەڵبژاردنەکان دوورخراونەتەوە، تەنها سێ کاندیدیش بە بڕیاری دادگا گەڕاونەتەوە بۆ کێبڕکێی هەڵبژاردن.

حەسەن قەبەس، راوێژکاری یاسایی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان بە ئاژانسی هەواڵی فەرمی عێراقی راگەیاندووە: ژمارەی ئەو کاندیدانەی بەهۆی ناشایستەییەوە لە کێبڕکێی هەڵبژاردن دوورخراونەتەوە گەیشتووەتە 647 کەس، لەبەرانبەردا تەنها سێ کاندید بە بڕیاری دادگا گەڕاونەتەوە، ئەوەش دوای ئەوەی تانەیان لە بڕیاری کۆمسیۆن داوە بۆ دوورخستنەوەیان.

جەختی کردوەتەوە، کۆمسیۆن لەژێر هیچ فشارێکدا نییە، کارەکانی بەپێی یاسا بەرکارەکان ئەنجام دەدات وەک لایەنێکی جێبەجێکار. بەپێی یاسا ناوی کاندیدەکان دەنێردرێت بۆ 13 لایەنی پەیوەندیدار، ئەوانیش وەزارەتی بەرگری، ناوخۆ، دەزگای هەواڵگری، دەزگای ئاسایشی نیشتیمانی، دەستەی لێپرسینەوە و دادوپەروەری، دەستەی دەستپاکی و لایەنە پەیوەندیدارەکانی دیکە.

بەوتەی حەسەن قەبەس، کۆمسیۆن پابەندە بە جێبەجێکردنی بڕیاری ئەو لایەنە پەیوەندیدارەکان، ئەگەر هەر ئاماژەیەک هەبوو لەسەریان دووردەخرێنەوە لەسەر بنەمای رێکارە یاساییەکان. سەرجەم بڕیارەکانی دوورخستنەوەش شیاوی تانەلێدانن، هەر کاندیدێک هەست بکات ناهەقی بەرامبەر کراوە دەتوانێت پەنا بۆ دەستەی دادوەریی تایبەتمەند ببات.

راوێژکاری یاسایی کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان رایگەیاندووە: تەنها بە ئاگادارکردنەوەی کۆمسیۆن یان قەوارەکەی، یاسا سێ رۆژ دەرفەتی پێداوە تانە پێشکەش بکات یان کاندیدەکە بگۆڕێت. دەستەی دادوەریی تایبەتمەند پابەندە بەوەی لەماوەی 10 رۆژدا سەیری تانەکەی بدات و وەڵامی بداتەوە. لەکاتی دەرچوونی بڕیار بۆ گەڕاندنەوەی کاندیدەکە، کۆمسیۆنی دەیگەڕێنێتەوە بۆ کێبڕکێی هەڵبژاردنەکان. ئەگەر سەلمێنرا شایستە نییە بڕیاری دوورخستنەوەکەی پەسەند دەکرێت.

دوورخستنەوەی کاندیدەکان

لەکۆى نزیکەى هەشت هەزار کاندید کە بۆ هەڵبژاردنى پەرلەمانى عێراق داواکارى کاندیدبوونیان پێشکەشى کۆمسیۆن کردووە، تا ئێستا زیاتر لە 647 کاندید دوورخراونەتەوە بە تۆمەتى جیاجیا و پڕۆسەکەش بەردەوامە.

تائێستاش کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق سەرقاڵی  ووردبینی ناوی کاندیدەکان و دوورخستنەوەی ئەو کەسانەیە ناچنە ژێر یاسا و ڕێساکانی هەڵبژاردنەوە، هەروەها بەشداریکردنی ئەندامانی پارتی هەڵوەشاوەی بەعس، لە هەڵبژاردنەکاندا قەدەغە دەکات. 

بڕیارە رۆژی (11ـی تشرینی دووەمی 2025) هەڵبژاردنی خولی شەشەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بەڕێوەبچێت. کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان زۆربەی رێکارەکانی هەڵبژاردنی دەستپێکردووە. تۆماری بایۆمەتری دەنگدەران تەواوکراوە. ژمارە دراوەتە قەوارە و هاوپەیمانی و کاندیدەکان. پڕۆسەی وردبینیکرنی ناوی کاندیدەکان دەستیپێکردووە. دەنگدانی ئەزموونی ئەنجامدراوە. رێکار و رێوشوێنەکانی دیکە بەردەوامە.

هەڵبژاردنی خولی شەشەمی ئەنجومەنی نوێنەران

هەڵبژاردنی ئەمجارەی پەرلەمانی عێراق، دەبێتە شەشەمین هەڵبژاردن لە دوای ساڵی 2003ـەوە، سیستمی یەك بازنەیی و دواتر فرەبازنەیی لەسەر ئاستی پارێزگاكان لە چوار هەڵبژاردنی سەرەتادا پەیڕەوكرا، لە دوایین هەڵبژاردنی ساڵی 2021 بۆ خولی پێنجەمی ئەنحومەنی نوێنەرانی، بەپێی سیستمی فرە بازنەیی ئەنجامدرا و عێراق بۆ سەر 83 بازنەی هەڵبژاردن دیاری كرا.