بۆ یەکەم جار نەهەنگی ئۆرکا لە کاتی ڕاوکردندا بە تەنیا دەرکەوت

سبەی

نەهەنگی بکوژ (ئۆرکا-Orca)، جۆرە بونەوەرێکە کە بە شێوەی بە کۆمەڵ دەژین و ڕاودەکەن، بەڵام بۆیەکەم جار ئەم نەهەنگە لە کاتی ڕاوکردندا بە تەنیا دەرکەوت، ئەمەش جێی سەرسامییە بۆ زانایان.

مۆسێل بەی، باشوری ئەفەریقا - توێژەران چاودێری ڕوداوێکی دەگمەنیان کردوە، نەهەنگێک، کە نازناوی ستاربۆرد (Stardboard)ـی لێنراوە، تەنها لە ماوەی دوو خولەکدا، قرشێکی سپی گەورەی ڕاو دەکات و دەیخوات. ئەم ڕەفتارە باونییە بۆ بونەوەرێکی وەک ئۆرکا، چونکە ئەم بونەوەرە بەوە ناسراوە بونەوەرێکی کۆمەڵایەتییە؛ کۆچ، ژیان، و دەرچون و ڕاوکردنیان بە کۆمەڵە.

پێشتر، دکتۆر ئەلیسۆن تاونەر و تیمەکەی لە گۆڤاری زانستی (African Journal of Marine Science)، توێژینەوەیەکیان بڵاوکردوەتەوە تێدا باس لە تێبینی کردنی جووتێک ئۆرکا دەکەن لە ساڵی 2017ـەوە قرشەکان دووردەخەنەوە لە ناوچەی تایبەت بە قرشەکان و دواتر ڕاویان دەکەن. بەڵام، ئەم جارە تیمەکەی تاونەر تەنها ستاربۆرد (نەهەنگە تەنیاکە)ـەیان بەدیکردوە بە تەنیا ڕاودەکات.

گرتەی کاتی ڕاوکردنەکە سەرچاوە: Christiaan Stopforth

دکتۆر تاونەر لەسەر ئەم بابەتە بە ماڵپەری Phys گوت، "هێرشی بەردەوامی نەهەنگەکان لەسەر قرشەکان دەشێت کاریگەری لەسەر ژینگەی دەریایی ناوچەکە هەبێت، بەهۆی دورکەوتنەوە و کەمبونەوەی قرشەکان لە ناوچەکانی خۆیاندا". توێژینەوەکە جەخت لەسەر پێویستی ستراتیژییەکانی پاراستنی گونجاو و زیادکردنی چاودێریکردن دەکاتەوە بۆ تێگەیشتن لە داینامیکی پەرەسەندنی پەیوەندی نێوان نەهەنگ و قرشەکان.

دۆزینەوەکانی توێژینەوەکە توانای سەرەنجڕاکێشی نەهەنگە بکوژەکان پیشاندەدات، چۆن دەتوانن خۆیان بگونجێن و فێرببن بە شێوەیەکی خێرا. دکتۆر سیمۆن ئێلوێن، شارەزای نەهەنگەکان، جەخت لەسەر پێویستی توێژینە و چاودێری زیاتر دەکات لەسەر ئەم ڕەفتارەی نەهەنگەکان بۆ پاراستن و تێگەیشتن لە توانا و پەرەسەندنیان. 

ئەم خۆگونجاندنەی ستاربۆرد (نەهەگەکە)، توانای زیرەکی نەهەگەکان پشاندەدات، ئەمەش گرنگی خۆی هەیە کە بونەوەرێک کە بە کۆمەڵ کارێکی ئەنجامداوە، بەڵام بتوانێت ئەم ڕەفتارە بگۆڕێت و بە شێوەیەکی نوێ ڕاوبکات. پێویستە توێژەران زیاتر چاودێری نەهەنگەکان بکەن بۆ ئەوەی بزانن چەند نەهەنگی تر ئەم ڕەفتارەیان تێدایە، ئەمەش گرنگی دەبێت بۆ ژێرخانی زانستی پەرەسەندنی زیندەوەرەکان، بە تایبەتی نەهەنگەکان بەپێی ئەوەی لە شانشینی شیردەرەکانن وەک، مرۆڤ.

سەرچاوە: Phys