ناوچەكە لە لێواری گۆڕانكاری گەورەدایە؛ ئایا شەپۆلێكی توندتری شەڕی ئێران و ئیسرائیل بەڕێوەیە؟

سبەی

پەرەسەندنی گرژییە سەربازییەكان و هۆشدارییە فەرمییەكان و هاوكات پڕكردنەوەی كۆگاكانی چەك و تەقەمەنی لەلایەن ئێران و ئیسرائیل لە یەك كاتدا، ناوچەكەی بەرەو ئاراستەیەك بردووە كە بە گوێرەی زۆرێك لە چاودێران دۆخەكە بەرەو دەستپێكردنەوەی گەڕێكی دیكە پێكدانان لە نێوان ئێران و ئیسرائیل دەبات، جەنگێك كە ئەگەر روو بدات توندتر و لەهەمان كاتدا بەرفراوانتر دەبێت.

ماڵپەری ئێران ئینترنەشناڵی فارسی لە راپۆرتێكدا بە پشتبەستن بە چوار راپۆرت كە لە چەند رۆژی رابردوودا بڵاوكراونەتەوە لەوانەش بەغداد، نیویۆرك، تەلئەبیب و سەرچاوە ئەوروپییەكانەوە، تاوتوێی ئەگەری سەرهەڵدانەوەی جەنگی نێوان ئێران و ئیسرائیل دەكات.

هۆشداری توندی واشنتۆن بۆ بەغداد ئاماژەیەك بۆ دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنێكی گەورە؟

سەرەتای مانگی تشرینی دووەم، سابت عەباسی وەزیری بەرگریی عێراق رایگەیاند، پیت هێگسێت، وەزیری جەنگی ئەمەریكا لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنی دەگمەندا باسی لە "ئۆپەراسیۆنێكی نزیك" لە ناوچەكە كردووە. هێگسێت جەختی لەوە كردبووەوە هیچ گرووپێكی چەكداری لە عێراق مافی ئەوەی نییە هیچ جۆرە دەستوەردانێك لە جەنگێكی لەو شێوەیە بكات و هۆشداریشی دابوو بە وەزیری بەرگری عێراق و رایگەیاند "ئەمە دوا هۆشدارییە و دەزانن ئەگەر سەرپێچی لێبكرێت حكومەتی ئەمەریكا چی دەكات". 

لە هەمان كاتدا میدیاكانی ئیسرائیل باسیان لەوە كردووە، هەندێك لە گروپەكانی سەر بە ئێران خۆیان بۆ هێرشی دوور مەودا دژ بە ئیسرائیل یان تەنانەت جموجۆڵی زەمینی لە سنوورەكانی رۆژئاوا ئامادە دەكەن.

ئاشكراكردنی ئەو پەیامە بە تایبەت لە لایەن بەرپرسێكی عێراقییەوە نائاساییە، ئاماژەیەكە بۆ گرنگی پەیامەكە و هەستیاری دۆخەكە.

پەیامەكەی وەزیری جەنگی ئەمەریكا ئەوە دەردەخات، واشنتۆن ئەگەری سەرهەڵدانی ململانێیەكی بەرفراوان بە ئەگەرێكی راستەقینە دەزانێت و هەوڵدەدات لە رێگەی ئەم پەیامەوە رێگە بە تەشەنەسەندنی شەڕ بگرێت.

لە ئاستی ستراتیژی گەورەدا، پێدەچێت ئەو گفتوگۆیە ئاماژەیەك بێت بۆ هەماهەنگی ئەمەریكا و ئیسرائیل، هەماهەنگییەك بە زۆری وەك قۆناغێكی سەرەتایی بۆ دەستپێكردنی ئۆپەراسیۆنێكی سنووردار دژی ئێران دەبینرێت.

نیویۆرك تایمز: بنبەستی ئێران و ئیسرائیل لە لێواری تەقینەوەدایە

رۆژنامەی نیویۆرك تایمز رۆژی 10ی ئەم مانگە لە راپۆرتێكدا رایگەیاند: دۆخی ئێستای نێوان ئێران و ئیسرائیل گەیشتووەتە بنبەستێكی مەترسیدار.

راپۆرتەكە بە پشتبەستن بە هەڵسەنگاندنی سەرچاوە ئەمنییەكانی ناوچەكە، ئاماژەی بەوە كردووە، پیشەسازی مووشەكی ئێران بە درێژایی 24 كاتژمێر كاردەكات و تاران هەوڵدەدات هێرشێك بە قەبارەیەكی جیاوازتر لە رابردوو دەستپێبكات، بەجۆرێك بەنیازە دوو هەزار مووشەك لە یەك شەپۆلدا ئاراستەی ئیسرائیل بكات واتە چوار هێندەی ئەو ژمارەیەی كە لە شەڕی 12 رۆژەی مانگی حوزەیراندا بەكارهێنراوە.

هاوكات رۆژنامەكە چەند هۆكارێكی دیكەش باس دەكات، وەك نەبوونی دانوستان لە نێوان ئێران و ئەمەریكا، نەبوونی چاودێری ناوەندە ئەتۆمییەكانی ئێران لەلایەن ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمەوە، لەگەڵ زیادبوونی جووڵەی هێزە چەكدارەكانی سەر بە تاران لە ناوچەكە، هەموویان ئاماژەیەكن بۆ دەستپێكردنەوەی ململانێكان.

كەناڵی 13ی ئیسرائیل: ئامانجی ئیسرائیل روخاندنی حكومەتی ئێرانە

بەرپرسێكی ئەمنی ئیسرائیل بۆ كەناڵی 13 پشتڕاست كردەوە، سوپای ئەو وڵاتە خۆی بۆ شەڕێك ئامادە دەكات كە رەنگە "زۆر درێژتر و توندتر" بێت بەراورد بە شەڕی 12 رۆژە. ئاماژەی بەوەشكردووە ئیسرائیل لە شەڕی پێشوودا توانای تەواوی خۆی بەكارنەهێناوە.

لە هەمان كاتدا بەرپرسێكی باڵای دیكە بە تۆڕی كان-ی راگەیاندووە ئیسرائیل دەبێت تا كۆتایی ئیدارەی ترەمپ ئامانجێكی دیاریكراو دەستەبەر بكات ئەویش ناچاركردنی كۆماری ئیسلامی ئێرانە بۆ وەڵامدانەوە یان داڕمان.

بنیاتنانەوەی خێرای هێزی مووشەكی ئێران

بەپێی راپۆرتی رۆژنامەی ئۆراسین تایمز و چەندین دەزگای راگەیاندنی ئەوروپی، ئێران دوای شەڕی حوزەیران چووەتە قۆناغێكی خێراتر بۆ بنیاتنانەوەی هێزە موشەكییەكەی.

هاتنی چەند بارێكی “سۆدیۆم پەركلۆرات” لە چینەوە، گەیاندنی سیستمی بەرگری HQ-9، گواستنەوەی فڕۆكەی MiG-29 لە روسیا و ئەگەری ناردنی 48 فڕۆكەی جۆری Su-35 هەموو ئەمانە ئاماژەیەكن بۆ زیادبوونی توانای هێرشبەری و بەرگریی ئێران. هەروەها بەرپرسانی ئێران جەختیان لەوە كردۆتەوە تواناكانی بەرگری وڵاتەكەیان ئێستا "زۆر لەوە زیاترە" كە پێشتر هەبووە.

لە بەرامبەردا، دەوترێت ئیسرائیل تەنها "12 رۆژ یەدەگی بەرگری مووشەكی" هەبووە لە شەڕی 12 ڕۆژە لەگەڵ ئێران، ئەویش لاوازییەكە كە ئێستا ئیسرائیل و ئەمەریكا هەوڵی چارەسەركردنی دەدەن.

ناوچەكە لە لێواری وەرچەرخانێكی ستراتیژیدایە

بەلەبەرچاوگرتنی ئەو راپۆرتانە دەردەكەوێت كە ئێران و ئیسرائیل هەردووكیان لە قۆناغی ئاگربەستێكی رانەگەیەنراو بەرەو قۆناغی ئامادەكاری چالاك بۆ شەڕ هەنگاو دەنێنەوە. لە كەشێكی لەو شێوەیەدا پرسیاری بنەڕەتی چیتر ئەوە نییە كە ئایا شەڕ ڕوودەدات یان نا، بەڵكو پرسیارە سەرەكییەكە ئەمەیە كە كام لایەن بڕیار دەدات سەرەتا كات لە قازانجی خۆی بەكاربهێنێت؟